Zingeving (het misverstand)
De behoefte aan zingeving is nog nooit zo urgent geweest als in onze tijd. Zingeving is verworden tot het zoeken van geluk en het vinden van ons ‘diepere zelf’. Deze thema’s staan hoog op de agenda van mensen die zich met heling, zelfontwikkeling en spiritualiteit bezig houden. Kennelijk zijn we vanzelfsprekende verbindingen kwijtgeraakt. Het idee van zingeving – de idee dat je zelf zin kunt geven aan je leven – berust op een misverstand. Het is eerder verwarrend en helpt je niet op de goede weg.
We leven anoniem en geïsoleerd
Zie hoe mensen zich gedragen in de publieke ruimte, er lijkt zich een film af te spelen van een massa anonieme eenlingen die verbonden zijn met een digitale ‘werkelijkheid’. Met de oortjes in wordt zelfs het geluid van de omgeving verdrongen. Is het een verrijking dat je zo in je eigen wereld kan blijven of juist niet?
Sociale media
Op sociale media laten we een beeld zien dat geen recht doet aan wat er echt in ons omgaat. We houden we de schone schijn op en doen ons beter voor. Waarom eigenlijk, waarom zijn we niet gewoon mens? En trouwens, waarom moet alles super en geweldig zijn? Waarom reduceren we ons leven tot een schijnvertoning?
Steeds jonger opgebrand
Van mensen die alle ballen in de lucht proberen te houden met carrière, relatie, huis, werk en gezin weten we al hoezeer burn-out en depressie op de loer liggen, zeker als alles ook nog zo nodig ‘geweldig’ moet zijn. Nu komen daar steeds meer jeugdigen bij die ook al niet meer kunnen meekomen of zich eenzaam voelen.
Erbij willen horen
We kopen spullen die een beleving beloven en je het gevoel zouden geven ergens bij te horen, maar waarbij eigenlijk. Weet jij het? Erbij willen horen betekent meestal aanpassen. Het is het tegenovergestelde van verbinding. En dat is precies het doel van marketing, zorgen dat jij voortdurend ontevreden en verlangend blijft, zodat je blijft consumeren.
Vastlopen en zingeving
Als de geluksmachine ergens begint te haperen wordt pas echt duidelijk hoe kwetsbaar we zijn geworden en hoezeer we die kwetsbaarheid verwerpen. Dan komen de vragen. Is dit wat ik wilde? Is dit alles? Is dit geluk?
De weg kwijt
En dan kijken we naar binnen en beginnen van daaruit te zoeken naar dat wat er echt toe doet. We stappen in de volgende fase van maakbaarheidsdenken & doen, we boeken een dure retraite, of jaarwerk, bewandelen een spirituele weg, we zoeken onze Boeddha-natuur of zelfs verlichting. We gaan zin ’toevoegen’ aan ons leven, en zo zadelen we onszelf op met nog meer onbehagen en teleurstelling, want het antwoord op onze ‘zingevingsvragen’ ligt daar niet.
Spirituele detox
De eerste vraag die ik doorgaans hoor is: “oké maar hoe dan wel”. Die vraag verwijst naar kern van het probleem: zolang we een oplossing wensen en verwachten als antwoord op die zoekvraag, blijven we in de maakbaarheidsmodus die we zo gewend zijn. Sommigen stellen die vraag aan een ‘leraar’, of gaan op reis om zichzelf te vinden. Herken jij dit? Doe dan de spirituele detox, en lees de teksten van de Oude Cheng. Het kernprobleem is: de meeste zoekers naar verlichting of zingeving spelen op het verkeerde bord.
Zorgen voor de ziel
Spelen op het verkeerde bord is de idee dat zorgen voor de ziel een transcendent spiritueel niveau betreft, dat wil zeggen, zitten, meditatie en contemplatie. Zorgen voor de ziel is echter veel meer zorgen voor elkaar, in verbinding staan, je raakbaar en open opstellen en beseffen dat vrijwel iedereen een innerlijk gevecht levert. Het heeft dus veel meer zin om een beetje aardig te zijn voor elkaar. Zodra we compassie kunnen opbrengen voor anderen en onszelf spelen we op het juiste bord, dat van ieders zelfbehoud en zelfzorg. Zelfverwezenlijking is veel praktischer dan men vaak denkt. De mens is van nature prima uitgerust om dat dagelijks vorm te geven. De westerse cultuur echter, heeft ons daarvan weggevoerd. Tijd voor verandering.
Zien we de praktische zelfverwezenlijking over het hoofd dan raken we (nog verder) verdwaald en vervreemd. We hebben dan een spiritueel ego nodig om staande te blijven.
Last Updated on 5 augustus 2023 by Robert Koops